พระเขี้ยวแก้ว ทันตธาตุแห่งสิงหล ลังกาทวีป
ท่องไปในแดนธรรม - 'พระเขี้ยวแก้ว' ทันตธาตุแห่งสิงหล ลังกาทวีป

เจดีย์ทองคำบรรจุพระเขี้ยวแก้ว ศรีลังกา

เครื่องประดับบนเจดีย์ทองคำ

เจดีย์ทองคำบรรจุพระเขี้ยวแก้วชั้นในสุด

ห้องเก็บพระเขี้ยวแก้ว

วัดมัลลิกา ดาลดา หรือ วัดพระเขี้ยวแก้ว แห่งเมืองแคนดี ประเทศศรีลังกา เป็นสถานที่ประดิษฐาน พระทันตธาตุ ขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

ภาพจิตกรรมโบราณแสดงการบูชาพระเจดีย์ทองคำบรรจุพระเขี้ยวแก้ว

การอัญเชิญพระเขี้ยวแก้วจากชมพูทวีป-อินเดีย โดย เจ้าหญิงเหมมาลา แห่งแคว้นกาลิงคะ เมื่อกว่า ๑,๗๐๐ ปีก่อน

ขบวนช้างแห่พระเขี้ยวแก้ว

ขบวนช้างแห่พระเขี้ยวแก้วออกภายนอกวัด ให้ประชาชนได้สักการะบูชา
พระเขี้ยวแก้ว เพียงองค์เดียว ที่ปรากฏบนโลกมนุษย์ โดยมีหลักฐานรองรับความถูกต้องตรงตามพระคัมภีร์มหาวังศา ด้วยว่าพระทันตธาตุ หลังจากการถวายพระเพลิงพุทธสรีระ มีอยู่ด้วยกัน ๔ องค์ คือ
องค์ขวาบน ประดิษฐานอยู่ที่เจดีย์เกศแก้วจุฬามณี บนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ องค์ขวาล่าง อยู่ที่แคว้นคันธารราษฎร์ คือ ประเทศปากีสถานในปัจจุบัน และหายสาบสูญไปแล้ว องค์ซ้ายล่าง อยู่ที่นาคพิภพบาดาล และสุดท้าย คือ องค์ซ้ายบน ประดิษฐาน ณ เกาะลังกา แห่งนี้
นับตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ ๙ พระเขี้ยวแก้วได้ประดิษฐานอยู่บนแผ่นดินแห่งนี้มาโดยตลอด มิเคยถูกนำออกนอกดินแดนเลย ตั้งแต่ถูกอัญเชิญมาจากชมพูทวีป โดย เจ้าหญิงเหมมาลา แห่งแคว้นกาลิงคะ เมื่อกว่า ๑,๗๐๐ ปีก่อน ชาวศรีลังกา ต่างถวายความเคารพต่อพระทันตธาตุอย่างสูงสุด โดยเชื่อกันว่า หากเมื่อใดพระเขี้ยวแก้วถูกนำออกนอกเกาะลังกาแล้ว จะนำภัยพิบัติมาสู่ประเทศชาติ
และยังเชื่อว่า หากเมื่อใดที่เกิดทุกข์ภัยขึ้น การเปิดอัญเชิญพระเขี้ยวแก้วออกให้ผู้คนสักการบูชา จะสามารถขจัดเภทภัยต่างๆ ได้ โดยจะมีการจัดพิธีสมโภช เปิดอัญเชิญพระเขี้ยวแก้ว ในช่วงราวทุก ๔-๕ ปี โดยในปีนี้จะจัดขึ้นในระหว่าง วันที่ ๖-๑๖ มีนาคม ๒๕๕๒
ทุกวันนี้ ชาวศรีลังกายังคงระลึกถึง เมื่อคราวอังกฤษยกทัพเข้ามายึดกรุงศรีวัฒนาปุระแคนดีแห่งนี้ เมื่อ พ.ศ.๒๓๕๒ ทหารลังกาทุกนายยอมวางอาวุธแต่โดยดี เมื่อทราบว่า อังกฤษสามารถยึดพระเขี้ยวแก้วไว้ได้แล้ว หากมิฉะนั้น การสู้รบก็คงจะยืดเยื้อ ด้วยทหารลังกายังหมายจะต่อสู้โจมตีพวกอังกฤษต่อไป ไม่คิดยอมจำนน
หลังจากพวกอังกฤษยึดเอาพระเขี้ยวแก้วไว้ ก็เกิดความแห้งแล้งอย่างหนัก ติดต่อกันหลายปี เกิดความทุกข์ยากแสนสาหัสทั่วประเทศ ชาวลังกาจึงเจรจากับผู้ปกครองอังกฤษ ขออนุญาตให้มีการนำพระเขี้ยวแก้วมาเปิดบูชาตามประเพณีโบราณ ฝ่ายอังกฤษก็ยินยอม
ในระหว่างทำพิธีนั้นเอง ท้องฟ้าที่เคยปราศจากเมฆฝนมาหลายปี ก็บังเกิดฝนเทลงมา สร้างความชุ่มฉ่ำ และอัศจรรย์ใจให้ผู้คนที่พบเห็น แม้กระทั่งพวกอังกฤษก็เช่นกัน
ปาฏิหาริย์ของพระเขี้ยวแก้ว เป็นเรื่องที่ชาวศรีลังกาเล่าขานกันมิรู้เบื่อ
พิธีการเปิดพระเขี้ยวแก้ว ซึ่งบรรจุอยู่ในเจดีย์ทองคำ และผอบทองคำเจ็ดชั้น ประดิษฐานในห้องกระจกกันกระสุนอย่างแน่นหนา การนำออกมาให้สาธุชนสักการบูชานั้น ไม่ใช่เรื่องง่าย
เพราะกุญแจที่ใช้เปิดพระเจดีย์ทองแต่ละชั้น มีถึง ๓ ดอก แยกกันถือโดย พระมหาสังฆนายก (เทียบได้กับพระสังฆราช) สยามนิกาย ๒ องค์ที่ปกครองฝ่ายคามวาสี และอรัญวาสี
ส่วนกุญแจอีกดอก อยู่กับตัวแทนของฝ่ายฆราวาส อันมาจากการเลือกตั้งจากผู้มีเกียรติ อันเป็นที่ยอมรับของทั้งทางฝ่ายศาสนาและประชาชน มีตำแหน่งเรียกว่า นิละเม ซึ่งทั้ง ๓ ท่านนี้จะต้องมาโดยพร้อมเพรียงกัน ถึงจะเปิดได้
ระหว่างการเปิด คณะกรรมการจะถอดสายสร้อย สายสังวาล เครื่องเพชร เครื่องทองต่างๆ ซึ่งเป็นสมบัติล้ำค่ามหาศาล ที่ชาวพุทธศรีลังกา ตั้งแต่พระมหากษัตริย์ในอดีต จนถึงชาวบ้านปัจจุบัน ได้ถอดคล้องถวายเป็นพุทธบูชา จำนวนมากมาย จนต้องทำบัญชีบันทึกไว้ทุกชิ้น ในทุกครั้งที่ทำการเปิดพระเขี้ยวแก้ว
การเปิดพระเขี้ยวแก้ว เริ่มจากพระเจดีย์ทององค์ใหญ่ชั้นนอกสุด เข้าไปหาพระเจดีย์ทองที่ลดหลั่นเล็กลงไปอีก ๔ ชั้น ชั้นในจะพบผอบหิน และผอบทองคำฝังอัญมณี
และเมื่อเปิดออก ก็จะเป็นกลักทองประดับเพชรพลอยล้ำค่า ซึ่งเป็นที่บรรจุ พระทันตธาตุ ชั้นในสุด
พระเขี้ยวแก้ว จะอัญเชิญนำออกมาประดิษฐานสอดในห่วงเส้นทองคำปักบนฐาน อัญเชิญไว้ในเจดีย์แก้วขนาดใหญ่ เพื่อให้สาธุชนเห็นได้ชัดเจนระยะไม่กี่เมตร
ท่ามกลางการแห่ประโคมของช่างฟ้อน ช่างดนตรี เสียงปี่กลองมังคละดังกระหึ่ม ขับความชั่วร้ายทั้งปวงให้ออกไปจากมณฑลพิธี ภาพชาวศรีลังกาที่แออัดกันเพื่อที่จะขอมีโอกาสสักครั้งในชีวิต ได้กราบนมัสการพระเขี้ยวแก้ว หลั่งไหลกันมาราวกับสายน้ำ
จำนวนผู้คนนับแสน ที่ต่อแถวกันด้วยอาการสงบ ยาวออกไปด้านนอกวัด นับหลายกิโลเมตร ต่างคนมาจากต่างเมือง มาเป็นครอบครัวเดียวกัน ด้วยศรัทธาอันแรงกล้า เพื่อที่จะขอสักครั้งเข้าไปกราบนมัสการพระทันตธาตุ มิพักที่จะต่อแถวตั้งแต่ตีสี่ตีห้า กว่าจะได้เข้าไปกราบเพียงไม่กี่อึดใจตอนประมาณบ่ายสามโมงเย็น แล้วเดินยิ้มหน้าใสออกมา เพียงเพื่อจะมาต่อแถวใหม่อีกครั้ง
พระทันตธาตุ สัณฐานคล้ายดอกจำปีตูมปลายสอบ สีเหลืองอมส้ม ตรงปลายสอบเล็กน้อย มีขนาดใหญ่กว่าฟันมนุษย์ธรรมดา
พระเขี้ยวแก้วนี้ย่อมเป็นของแท้จริงอย่างแน่นอน แท้จริงด้วยพระคัมภีร์โบราณ ที่มีการสืบทอดมานานนับพันปี แท้จริงด้วยความศรัทธาอันแรงกล้าของชาวพุทธลังกา ผู้ปราศจากวิกิจฉาลังเลสงสัยในพระรัตนตรัย แท้จริงด้วยจิตใจอันงดงามบริสุทธิ์ อันยึดเอาคุณพระสัมมาสัมพุทธเจ้าผู้ประเสริฐ เพ่งรวมกันเป็นพลังแรงกล้า ซึมซ่านอาบอวลทุกอณูอากาศทั่วบริเวณเขตแดนอันศักดิ์สิทธิ์นี้
เนื้อหาเรื่องราวจาก: หนังสือพิมพ์คมชัดลึก
ภาพประกอบจากหนังสือพิมพ์คมชัดลึก: เครื่องประดับบนเจดีย์ทองคำ เจดีย์ทองคำบรรจุพระเขี้ยวแก้วชั้นในสุด ห้องเก็บพระเขี้ยวแก้ว ขบวนช้างแห่พระเขี้ยวแก้ว